Yenidoğan Sarılığı
Yenidoğan sarılığı genel olarak doğum yapan annelerin bebeklerinde görülen bir çeşit hastalık olarak ifade edilmektedir. Pek çok sebepten kaynaklanan bu durum beraberinde ciddi hastalık çeşitlerine de yol açabilmektedir. Ortalama olarak bebeklerin üçte ikisinde görülen bu durum gebelik döneminde annenin yetersiz beslenme şeklinden kaynaklandığı yönünde gelişen bir durumdur. Aynı zamanda doğumun normal vaktinde olmaması halinden de oluşabildiği yönünde hekim görüşleri bulunmaktadır.
İçindekiler
Bebeğin erken doğmuş olması veya geç doğmuş olması yenidoğan sarılığı yapabilen durumlar arasında yer almaktadır. Oluşan hastalığın neticesinde bebeğin kanında yüksek miktarda öne çıkan bilirubin maddesi göz içinde sarılık oluşturabilmektedir. Bununla birlikte deri ve kemik yapısında da sarılık oluşturmaktadır. Tümden etkilenen vücudun diğer yerlerinde de görülebilen bir durum olarak öne çıktığından doğum sonrası oluşan durum neticesinde ertesi gün çıkış yaptırılmamaktadır.
Yenidoğan sarılığı birçok olumsuz faktöre bağlı olarak gelişen bir rahatsızlık türüdür. Oluşan sarılık rahatsızlığı şiddetini arttırdığı vakit bebeğin genel olarak tüm vücudunda etkileşim yapabilmektedir. Bu yüzden hastanede yatış şeklinde müdahale edilmesi gerek görülmektedir. Bu müdahaleler de genellikle mavi ışık kullanılarak yapılan tedavi öne çıkmaktadır.
Tedavi esnasında göz merceği zarar görmemesi açısından bandaj yardımı ile kapalı tutulmaktadır. Aynı zamanda hangi bebekte ne sıklıkta yaşanıp yaşanmayacağına dair bilgiler sağlık profesyoneli tarafından değerlendirilmektedir. Birçok bebekte görülebilen bu durum tedavi gerektirecek bir durum bulunduruyor ise tedavisi yapılmaktadır. Bunun haricinde belirli bir süreliğine gözlemleme yapılma ardından doğum yapan anne bebeği ile birlikte taburcu edilmektedir.
Yenidoğan Sarılığı Nedir?
Yenidoğan sarılığı bebeklerin 3’te ikisinde gözlemlenen bir rahatsızlık türü olarak bilinmektedir. Patolojik ve fizyolojik bakımdan oluşan rahatsızlığın incelenmesi gerekmekte olup bebekte bölgesel şekilde sarılık oluşturduğu bilinmektedir. Bebeğin vaktinden önce doğmuş olması veya geç vakitte doğmuş olması bu sorunu oluşturabilen en önemli etkenlerden biri olarak bilinmektedir. Aynı zamanda gebelik döneminde annenin yetersiz bir beslenme biçimine sahip olması yüzünden sarılık oluşması mümkün görülmektedir.
Belirtilen bu durumlar aynı zamanda hastalığın oluşum nedenleri arasında yer almaktadır. Oluşan sarılık hastalığı hekimler tarafından iki ayrı grupta incelendiği bilinmektedir. İlk olarak fizyolojik sarılık öne çıkmaktadır. Oluşan durumda bilirubin seviyesine bakılarak gözlemleme yapılmaktadır. Bilirubin miktarı takip edilmesi ile birlikte fizyolojik durumdan kaynaklı oluştuğu zaman ortalama 7 günlük bir süre zarfında sarılık giderilmektedir.
Yenidoğan sarılığı patolojik durumda oluşmuş ise mutlaka altında yatan neden araştırılmaktadır. Bu durum can sıkıcı olarak geçirilen bir süre zarfı oluştursa da mutlaka incelenmesi gerekmektedir. Bebekte bulunan bilirubin miktarı doğum öncesinde plasenta sayesinde zarar vermemektedir. Fakat doğum sonrasındaki süre içinde bilirubin miktarı artmaya başladığı zaman sarılık oluşturmaktadır.
Sarılık genel bakımdan geçici bir rahatsızlık türü olarak bilinmektedir. Bu yüzden aşırı derece stres yapılacak bir konu olarak belirtilmemektedir. Birçok bebekte rastlanabilen bu durum genellikle pek çok farklı sebeple meydana gelebilir. Ciddi olan kısım ise patolojik şekilde gelişip gelişmemesidir. Kan uyuşmazlığı nedeniyle oluşabilen patolojik sarılık çocukta ciddi bir sorun olarak gözetilmektedir.
Sürekli olarak takibi yapılması gereken bu durum belirlenen zamanlarda kontrol edilmektedir. Bununla birlikte patolojik şekilde gelişen sarılık annenin geçmiş süre içinde geçirmiş olduğu bir enfeksiyon türünden de kaynaklandığı yönünde uyarı yapmaktadır. Aynı zamanda annenin kullanmış olduğu ilaçlar nedeniyle de ortaya çıkabilen bir durum olarak bilinmektedir.
Yenidoğan Sarılığı Risk Faktörleri
Yenidoğan sarılığı rahatsızlığı Dünya çapında gözlemlenen bir sorun olarak bilinmektedir. Hastalığı geliştirebilecek durumlar iki ayrı durumda incelenmektedir. Fizyolojik ve patolojik şekilde incelenen hastalığın gelişme risk faktörleri şu şekilde sıralanmaktadır.
- Erken doğum olmasından kaynaklı sarılık oluşması
- Emzirme döneminde sorun yaşanması veya beslenme yetersizliğinden kaynaklanarak gelişmesi
- Anne kanı ile uyuşmazlık içinde olan bebeklerde görülmesi
- Doğum esnasında bebeğin kafa derisinin altında kanamadan kaynaklı oluşması
- Doğum sonrasındaki 24 saatlik süre zarfında tespit edilme hali
- Oluşan sarılığın yaklaşık 3 hafta boyunca devam etmesi
- Öncesinde doğmuş olan kardeşlerin ışın tedavisi görme halinden kaynaklanması
Yukarıda sıralanan durumlar genel bakımdan yenidoğan sarılığı oluşumu konusunda risk faktörleri olarak belirtilmektedir. Bu yüzden ciddi bir sorun oluşturmaması açısından düzenli takip edilmesi gereken durum olarak bilinmektedir. Bu konuda hekim kararı neticesinde sarılık oluşumu gözlemlenen bebekler ve anneleri doğum sonrasının ertesi gününde taburcu edilmemektedir. Yeterli miktarda ışın tedavisi uygulanması halinde devam eden sarılık durumu sürüyorsa patolojik inceleme yapılmasına karar verilmektedir.
Yenidoğan Sarılığı Belirtileri
Yenidoğan sarılığı belirtileri arasında dikkat çeken ilk durum bilirubin seviyesinin artışı sebebi ile göz için de ve yüz bölgesinde sarılık oluşturması olarak bilinmektedir. Hastalığın genel belirtileri ise şu şekilde sıralanmaktadır.
- Cilt yapısında meydana gelen sarılık durumu gün ışığında görülmesi
- Floresan lamba altında tespit edilebilir durumda olması
- Parmakla bastırıldığı zaman daha çok belirginleşmesi
- Bastırılma sonrasında daha koyu ve belirgin halde gözlemlenmesi
- Uyku haline geçişinin çok kolay olması ve normalden daha düşük miktarda emmek istemesi
Yukarıda sıralanmış durumlar genel olarak yenidoğan sarılığı semptomları açısından öncesinde gözlemlenmiş belirtiler olarak bilinmektedir. Doğum yapmış annelerin bebeklerinde sonradan da gelişebilen bu durum beraberinde bebek ve anne taburcu edilmiş olsa da en yakın sağlık kuruluşuna gidilmesi gerekmektedir. Doğum sonrası oluşan bu durum ile birlikte farklı sorunlarda gelişebileceği için ebeveynlerin bu konuda hiç tereddüt etmeden hastaneye gitmesi önemli rol oynamaktadır.
Yenidoğan Sarılığı Tanı Yöntemleri
Yenidoğan sarılığı tanı yöntemleri arasında ilk olarak belirtileri oluşup oluşmadığı hekim tarafından gözlemlenmektedir. Gerekli kontroller neticesinde oluşan durum net bir şekilde kendini gösterebilen durum olarak bilinmektedir. Kan uyuşmazlığından kaynaklanabilen bu durumla ilgili tanı konulması açısından gerekli görülen tetkiklerde yapılmaktadır.
Sarılık tanısı konulması sonrasında tedavi süreci başlatılmazsa sorun oluşturabilmektedir. Bu sorun genellikle sinir sistemine bağlı önemli bir sorun olarak ilerleyen yaşlarında belirginleşmektedir. Aynı zamanda kalıcı hasarlarda yapabilmektedir. Bu nedenle erken tanı bu hastalıkta önemli rol oynamaktadır. Kan sayımları ve bilirubin seviyesine bakılarak sarılıp oluşup oluşmadığı tespit edilebilmektedir.
Yenidoğan Sarılığı Tedavi Yöntemleri
Yenidoğan sarılığı tedavi yöntemleri öncesinde doğum yapan bebeğe kan tetkiki yapılarak kan sayımı gerçekleştirilmektedir. İkinci olarak bebekte şüpheyi üzerine çeken bir sarılık durumu oluşmuşsa mutlaka bilirubin seviyesine bakılmaktadır. Tanı uygulaması sonrasında ise bebeğin durumuna yönelik tedavi süreci başlatılmaktadır. Aynı zamanda bebeğin kaç günlük olduğu, bilirubin seviyesindeki miktar ve ağırlığı göz önünde bulundurularak tedavi yöntemine geçildiği bilinmektedir.
Bilirubin seviyesi normalin çok üzerinde ise uygulanan yöntemlerin başında fototerapi yer almaktadır. Fototerapi tedavi yöntemi özel dalga boyunda ışık tutulması tedavisi olarak bilinmektedir. Bu uygulama esnasında bebeğin göz içi zarar görmemesi açısından uygun görülen bir sargı ile kapatılmaktadır. Işık tedavisi sürecinde bebekte olağan dışı olarak kabul görmeyen durumlar oluşmaktadır.
Sıvı şekilde gaita oluşması veya cilt renginin koyulaşması normal olarak kabul edilmektedir. Eğer anne ve babanın kan uyuşmazlığı tespit edilmiş ise bu durumda bebeğin kanının değiştirilmesi gerekmektedir. Fakat genel açıdan oluşan sarılığa yönelik en uygun tedavi biçimi anne sütü ile yapılması olarak bilinmektedir.
Eğri Boyun, El Ayak Ağız Hastalığı, Guillain-Barre Sendromu, Erken Ergenlik, Ergenlik Ve Büyüme Sorunları