Kolit ve crohn hastalığında teşhis genel olarak bağırsak inflamatuar şeklinde gelişen hastalık türüne yönelik uygulanmaktadır. Birbirine çok benzeyen bu hastalığın türüne yönelik oluşan bağırsak tutulumları neticesinde değerlendirildiği bilinmektedir. Bu yüzden teşhis açısından uygulanan tanı yöntemleri önem arz eden konulardan sayılmaktadır.
İçindekiler
Bağırsakta sınırlı kalan yapısı ile öne çıkan kolit rahatsızlığı bağırsak içerisinde boş alan bırakmayacak şekilde tutulma yapabilmektedir. crohn hastalığında ise kişinin anüs kısmı ve sindirim yüzeyi de etkilenmektedir. Hastalanmış kişide tek biri ya da her ikisi de görülebilmektedir. Fakat oluşan rahatsızlık türü sindirim sistemini dıştan etkilediği için vücudun sistemik hastalıkları şeklinde algı yaratmaktadır. Böylelikle ortaya çıkan en kesin sonuç bağışıklık sisteminin de bozulması olarak bilinmektedir.
Kolit ve crohn hastalığında teşhis yapılırken ilk gözlemlenen durum hastalığın tipi şeklinde bilinmektedir. Her iki hastalığın oluşturduğu belirtiler birbirine benzemesine rağmen ciddi fark oluşturabilecek durumlar öne çıkmaktadır. Bu iki durumu birbirinden ayıran durumlar kolit halinde kalın bağırsağın etkilenmesi, crohn halinde sindirim sisteminin etkilenmesi şeklinde bilinmektedir.
Yemek yeme sonrası veya esnasında oluşan komplikasyonlar kolit ve crohn rahatsızlığına yönelik oluşan durumlardır. Bu bakımdan kişide günden güne rahatsızlığın belirtileri artış göstermektedir. Teşhis edilme öncesinde varsayılabilecek her durumun incelenmesi gerekmektedir. Bu yüzden uygulanan tanı yöntemlerinin sırasıyla yapılması çok önemli bir işleyiş sayılmaktadır.
Kolit ve Crohn Rahatsızlığında Teşhis Nedir?
Kolit ve crohn hastalığında teşhis sıralaması endoskopik yöntemler ve radyolojik tetkikler olarak iki kısma ayrılan boyutta incelenmektedir. Kalın bağırsakta tutulma oluşturan kolit rahatsızlığı genel bakımdan bağırsak alanında boş yer bırakmayacak şekilde sorun oluşturmasıyla tanımlanmaktadır.
Crohn hastalığı ise sindirim sisteminin yüzeyini ve anüs kısmını da etkilediği için bağırsak, mide ve yakın organları da etkileyen bir sistemik vücut komplikasyonları da oluşturmaktadır. Tek bir açıdan incelenemeyen ve birçok kısmın aynı anda etkilenmesini sağlayan hastalık tiplerine yönelik uygulanan tetkik sıralaması şu şekilde belirtilmektedir.
- Kolonoskopi yöntemi
- Gastroduoendoskopi yöntemi
- Entereskopi yöntemi
- Kapsül endeskopi yöntemi
Yukarıda sıralanan yöntemler endoskopik yöntemler olarak yapılan tetkik sıralamasına aittir. Hastalığın oluşturduğu semptomlar neticesinde uygulanması gereken adımlar hem hastalığın teşhisi hem de türü bakımından önemli rol oynamaktadır. Radyolojik anlamda kullanılan tetkik sıralaması ise şu şekilde belirtilmektedir.
- Röntgen çekimi
- MRI yöntemi
- CT yöntemi
- Kolonoskopi yöntemi
Kolit ve crohn hastalığında teşhis açısından kullanılan radyolojik tetkik sıralaması yukarıda belirtildiği şekilde bilinmektedir. Hekimler tarafından detaylı incelenmesi gereken durumlara yönelik bu tetkiklerin her biri uygulanması gerekmektedir. Fakat çok net durumlarda ekstra bir tetkik istenmemektedir. Bu yüzden hastalığın teşhisinde gerekli görülen yöntemlere yer verildiği bilinmektedir.
İki hastalık türünün özelliklerinden biri de kişinin yaşadığı hayat süresi içinde fark etmemesidir. Uzun yıllar oluşan rahatsızlığı fark etmeden yaşayan pek çok kişi bulunmaktadır. Hastalığın ciddiyetini göstermeye başladığı zaman ise geç kalınmış bir tedaviye başlanmaktadır. Erken teşhisin önemli rol oynaması nedeniyle iki çeşitte incelenen bağırsak hastalığının belirtilerine dikkat etmek gerekmektedir.
Kolit ve Crohn Hastalığın Teşhis Yapılmasını Öne Çıkaran Belirtiler
Kolit ve crohn hastalığın teşhis yapabilme amaçlı kişide meydana gelen belirtiler dikkat edilmesi gereken durumlar arasında öne çıkmaktadır. Bu belirtiler sayesinde kişinin yaşadığı rahatsızlık türü belirlenebildiği gibi aynı zamanda erken teşhis sayesinde tedavisinin başlaması mümkün olmaktadır. Genel bakımdan kişinin kolit veya ülseratif kolit rahatsızlığı yaşaması esnasında ortaya çıkan semptomlar şu şekilde belirtilmektedir.
- Kişide belirsiz şekilde başlayan kramp şeklindeki karın ağrısı başlaması
- İshale yakalanma hali ve ishalle birlikte kanama oluşması
- Katı dışkı yapısında sümüksü şeklinde belirtilen sıvı yer alması
- Sürekli katı dışkılama yapma ihtiyacı hissetmesi
- Vücutta sık dışkılama nedeniyle besin maddesi azaldığı için kansızlık başlaması
- Yaş ortalaması yüksek olan kişilerde tam tersi bir durum olarak ifade edilen kabızlık hali oluşturması
- Hastalığın beraberinde kişide ciddi derece iştah kaybı görülmesi
Yukarıda belirtilen durumlar genel bakımdan ülseratif kolit halinde ortaya çıkan durumlar olarak bilinmektedir. Crohn hastalığında oluşan semptomlar ise şu şekilde sıralanmaktadır.
- Normal şekilde gelişen karın ağrısı ile birlikte karında şişlik oluşması
- Duruma göre değişkenlik sergileyen kabızlık ya da ishal durumu
- Katı dışkıda kan görülmesi
- İştah kaybı ile birlikte kilo kaybı başlaması
- Kişinin en iyi hissettiği zamanda bile yorgun veya halsiz gözükmesi
- Yüksek ateş oluşturması
- Anüs kısmında apse, şişlik veya çatlak oluşturmuş olması
Kolit ve crohn hastalığında teşhis bakımından oluşan belirtiler önemli rol oynadığı için hekim tarafından dinlenilen hastanın öyküsünde oluşan komplikasyonların mutlaka belirtilmesi gerekmektedir. Her iki hastalığa yönelik tedavi şekli farklı olabilmektedir. Bu yüzden net bir ifade biçimi tedaviniz açısından önemli rol oynayacaktır.
Kolit ve Crohn Hastalığında Teşhis Bakımından Uygulanan Tanı Yöntemleri
Kolit ve crohn hastalığında teşhis edilmesine yönelik uygulanan tanı yöntemleri oluşan komplikasyonlara yönelik yapılması gerekmektedir. Başlıkta belirtilen kolit ve crohn rahatsızlığına yönelik yapılacak teşhis sıralaması dikkat edilmesi gereken durumların başında gelmektedir. Doğru ve erken teşhis sayesinde yaşadığınız rahatsızlıktan kurtulma şansınız oldukça yüksek olduğu için uygulanan adımlar şu şekilde belirtilmektedir.
Kolit veya ülseratif kolit rahatsızlığında teşhis sıralaması
- Dışkı tahlili yapılması
- Kolonoskopi
- Bağırsak mukozasına yönelik biyopsi yapılması
- Bağırsak filmi çekilmesi
Yukarıda sıralanmış olan teşhis yöntemleri genel bakımdan kalın bağırsak içinde tümden tutulma oluşturan kolit rahatsızlığında yapılması gerekli görülen uygulamalar olarak bilinmektedir.
Crohn hastalığında yapılan teşhis sıralaması
- Kan tahlili yapılması
- Dışkı tahlili yapılıp incelenmesi
- İnce ve kalın bağırsak filmi çekilmesi
- Mide filmi çekilmesi
- Kolonoskopi
- Gastroduoendoskopi yapılması
- MR ve BT taraması yapılması
Kolit ve crohn hastalığında teşhis yapılması bakımından uygulanan tanı yöntemleri gerekli görülen durumlarda uygulanmaktadır. Ayrıca crohn hastalığı kapsamında hekime başvuran hastanın tıbbi geçmişi ayrıntılı bir şekilde dinlenmesi gerekmektedir. Çünkü yukarıda belirtilen her tetkik hastalığın oluşum sırasında uygulanmamaktadır. Gastroenteroloji uzmanı tarafından incelenen veya dikkat çeken her durum bu bakımdan önemli rol oynamaktadır.
Kolit ve Crohn Hastalığında Teşhis ve Tedavi Yöntemleri
Kolit ve crohn hastalığında teşhis sıralaması hastalığın türüne göre uygulanma sonrasında yapılacak tedavi şekli belirlenmektedir. Hastanın tıbbi geçmişi ve sağlık durumu da ele alınarak hekim tarafından belirlenen tedavi yöntemine hızlı bir şekilde geçildiği bilinmektedir.
Genellikle her iki hastalığın oluşumuna yönelik ilk sırada yer alan tedavi biçimi ilaçlı tedavi şeklinde uygulanmaktadır. Yan etkisi bulunan kimyasal ilaçların beraberinde oluşabilecek durumlar göz önünde bulundurulduğundan hekim tarafından belirlenen kullanım planına özen gösterilmesi gerekmektedir. Bu planlama sırasına uyulmadığı takdirde cerrahi tedavi şekli yapılmasına karar verilmektedir.
Kolit ve crohn hastalığında teşhis yapılması sonrasında uygulanması gereken cerrahi yönteme geçilmiş ise uygulanması gereken cerrahi operasyon şekline gastroenteroloji uzmanı karar vermesi gerekmektedir. Ayrıca deneyimli cerrah ile işbirliği içinde yapılması sağlıklı bulunmaktadır.
Özellikle ülseratif kolit cerrahi tedavisinde kalın bağırsağın bir bölümü veya tümü çıkarılması gerekebilmektedir. Ayrıca anüste oluşan apse veya çatlak durumunda cerrahi uygulama gereklidir. Böyle bir cerrahi yöntem risk içerdiği için hekimler arası işbirliği ve deneyim çok önemli rol oynamaktadır.
Anal Fissür (Makat Çatlağı)
